Nếu bạn đã từng đọc cuốn “Lối sống tối giản của người Nhật”, bạn sẽ thấy có vài bức ảnh chụp căn phòng của tác giả Sasaki Fumio, một căn phòng mà nhìn thoáng qua thì bạn sẽ thấy nó gần như… trống trơn. Và không chỉ Sasaki mà còn có rất nhiều người Nhật sống như anh ta. Hồi bắt đầu thực hành sống tối giản, mình có tìm và follow một số tài khoản instagram của người Nhật, rồi nhận ra rằng, cách mà họ sử dụng mạng xã hội khá là đặc biệt.

Bài viết này mình đưa ra một số ví dụ về những tài khoản instagram mình đã và đang follow, để từ đó tìm ra một số điểm đặc biệt cũng như điểm chung của những người này. Mình chọn ra những tài khoản có trên 10k followers, đại khái là có sức ảnh hưởng nhất định đến cộng đồng instagramer.

1. @minimamist_58

Thông tin cơ bản: Mami, nữ, hiện đang sống một mình, 33k followers.

Đây là một trong những tài khoản đầu tiên mình follow và vẫn theo dõi cho đến bây giờ. Bạn này khá nổi tiếng trên instagram, và cũng có một số bài báo đã phỏng vấn về lối sống tối giản của bạn ý. Thông thường, những người Nhật độc thân thường sống trong một căn phòng có diện tích khoảng 6-7 Jou (6－7畳), tương đương với 11 – 13 mét vuông (đây là chỉ tính phòng sinh hoạt, đã trừ khu bếp, vệ sinh,…). Tuy nhiên, bạn Mami đã chọn ở một căn phòng có diện tích nhỏ hơn, cụ thể là 5,2 Jou, tương đương với 9,5 mét vuông.

Nói qua về cách bạn ý sử dụng mạng xã hội, dưới đây là 9 bức ảnh được nhiều like nhất trên instagram và bạn ý đã sử dụng hashtag #bestnine để share với mọi người. Gần như 90% các bức ảnh đều là ảnh chụp bên trong căn phòng của bạn ý.

Ngoài các bức ảnh tổng thể về căn phòng thì Mami cũng hay up các bức ảnh chụp một góc cụ thể, ví dụ như tủ quần áo, hay là đồ vật riêng, ví dụ như những món đồ phù hợp với người sống tối giản, kèm theo đó là dòng caption chia sẻ về món đồ đó.

Bạn Mami còn là người rất chăm live stream và trả lời câu hỏi của followers. Thi thoảng mình cũng có ghé vào xem tí xem những người khác hỏi gì. Cách đây 2 tháng bạn này cũng bắt đầu làm vlog ở youtube, mình share 1 đoạn ở đây để các bạn có thể xem:

2. @nekokoko___

Thông tin cơ bản: Shoko, nữ, hiện đang sống một mình, 36k followers.

Mình biết đến bạn này sau khi đọc được cuốn sách bạn ý viết. Cuốn sách đó nằm trong top 10 những cuốn bán chạy về chủ đề lifestyle đợt đó. Bìa sách đẹp (mà thực ra sách Nhật nào cũng đẹp cả) và tiêu đề là 「ていねいな一人暮らし」 (Cuộc sống một mình gọn gàng, chỉn chu)

Cũng giống như minimamist_58, đa số các bức ảnh của bạn Shoko đều chụp tại nhà. Bạn ý cũng up một bức ảnh có hashtag #bestnine và có 7 bức ảnh là được chụp bên trong phòng.

Không chỉ vậy, bạn Shoko còn chia sẻ nhiều bức ảnh về đồ ăn và khu bếp, có lẽ vì bạn ý thích nấu ăn. Ở dưới có một bức ảnh bạn Shoko đăng lên chia sẻ với mọi người cách mà bạn ý sắp xếp dụng cụ nấu ăn, bát đĩa ở phần tủ phía dưới bếp. Mình còn để ý là trong một số bức ảnh bạn Shoko còn ghi chi tiết tên đồ dùng, sản phẩm, mua ở đâu và giá như thế nào, giúp người xem có thể memo lại những món đồ mà họ cảm thấy muốn mua sau khi xem bức ảnh.

 

3. @minimalist._.ph

Thông tin cơ bản: Kaneko Toshihiro, nam, hiện đang sống một mình, 1792 followers.

So với 2 tài khoản phía trên thì rõ ràng tài khoản này có rất ít người follow, nhưng điều làm mình chú ý chính là tần suất sử dụng 1 bức ảnh của ông bạn này. Gọi là ông đi, vì mình kém tuổi.

 

Nếu như lúc nào ông ý cũng up cùng một bức ảnh, cụ thể là bức ảnh về căn phòng, thế thì nội dung, caption đi theo mỗi bức ảnh ra sao? Có giống nhau không? Sau khi tìm hiểu thì mình thấy mỗi bức ảnh đều có nội dung khác nhau. Tuy đều xoay quanh chủ nghĩa tối giản, nhưng có bức ảnh thì viết về giá trị vật chất như đồ đạc, có bức ảnh thì lại nói về giá trị phi vật chất như tinh thần, cụ thể ở đây là stress, suy nghĩ tiêu cực. Mỗi đoạn caption đều rất dài, thực ra là bởi ông ý hay cách dòng sau một câu. Điều đó giúp người đọc cảm thấy dễ “xơi” hơn khi phải đọc một đoạn dài mà ảnh nào cũng như ảnh nào.

4. @minimalist_sibu

Thông tin cơ bản: Sibu, nam, 23 tuổi, hiện đang sống một mình, 22k followers.

Bức hình phía trên chụp ở ngay tại căn phòng Sibu đang ở, kèm theo đó là toàn bộ những món đồ bạn ý đang sở hữu. Nhìn qua thì có thể thấy ngay là Sibu có sử dụng 4 đôi giày y hệt nhau, quần áo đều có gam màu trung tính, các món đồ lặt vặt cũng rất ít. Đặc biệt, Sibu sống trong căn phòng có diện tích rất khiêm tốn: 4,5 Jou, tương đương 8 mét vuông. Giá thuê nhà chỉ là gần 4 triệu VNĐ, một mức giá rất rẻ so với tiền thuê nhà trung bình ở Nhật (8 – 12 triệu VNĐ).

Mình muốn kể thêm về bạn Sibu này. Mình biết Sibu sau khi đọc được một cuốn sách có tên là “手ぶらで生きる”, dịch sang tiếng Việt là “Tay không mà sống”. Đây là một trong những cuốn sách về lối sống tối giản được bán chạy nhất trên Amazon Nhật, bên cạnh cuốn “Lối sống tối giản của người Nhật” của Sasaki Fumio. Gia đình Sibu vốn từng rất giàu có, và bạn ý đã có quãng thời gian thích mua gì thì được nấy. Tuy nhiên, biến cố gia đình (hình như là công ty bố phá sản) đã khiến Sibu thay đổi cách sống và trở thành một người tối giản. Sibu hiện giờ đang làm tự do, viết blog, làm chuyên gia tư vấn sống tối giản và kiếm đủ tiền trang trải cho sinh hoạt phí, cụ thể ở đây là 7 man/tháng (14 triệu). Đây là một khoản sinh hoạt phí khá tiết kiệm, vì thông thường sinh hoạt phí trung bình ở Nhật rơi vào khoảng 10 – 15 man (20 – 30 triệu).

Thanh niên này có hoàn cảnh tương đối đặc biệt nên mình viết cụ thể hơn để các bạn có thể hiểu rõ hơn. Quay lại với chủ đề chính, đó là, Sibu sử dụng instagram như thế nào?

Thì đây là kết quả.

Khác hẳn so với 3 tài khoản mình đã chia sẻ ở bên trên, Sibu thường đăng các bức ảnh đầy chữ, chỉ toàn là chữ. Mỗi post thưởng có 3 đến 4 bức ảnh, tùy vào độ dài của caption, nội dung bài viết. Ảnh đầu thường là để tóm tắt ý chính trong một câu, và các bức ảnh sau là để giải thích cụ thể hơn.

Nói về nội dung thì Sibu đều đăng những nội dung liên quan đến sống tối giản. Cơ mà từ góc độ của mình thì mình thấy những gì Sibu viết khá là một chiều, đôi khi sẽ khiến người đọc cảm thấy hơi khó chịu, nếu họ là người không theo chủ nghĩa tối giản. Ví dụ như “người giàu ít đồ, người nghèo nhiều đồ”, “người giàu tay không, người nghèo cặp lúc nào cũng đầy ự”. Có lẽ đối với Sibu, biến cố gia đình chính là cơ sở để bạn ý ghét bỏ cuộc sống nhiều đồ và trở thành một người, có thể gọi là “siêu tối giản”.

Trước đó thì Sibu cũng thường xuyên up các bức ảnh chụp trong nhà, và có một bức ảnh chụp về bữa ăn của Sibu, mà như Sibu nói là bữa nào cũng gần như y hệt nhau. Tối giản ăn uống theo kiểu triệt để là như vậy đấy.

 

5. @anna_minimalist

Thông tin cơ bản: Anna, nữ, hiện đang sống một mình, 27k followers.

Cũng giống với Sibu, Anna cũng sử dụng instagram để up các bức ảnh chỉ toàn chữ, xoay quanh chủ đề sống tối giản. Bạn này 3 năm trước từ bỏ việc, từ bỏ đồ đạc và các mối quan hệ, để trở thành một minimalist freelancer. Tuy không hay so sánh giữa chủ nghĩa tối giản với lối sống khác như Sibu, nhưng những bài viết của Anna đều đề cao những gì tối giản mang lại, đặc biệt là ở mặt tinh thần.

Hơn nữa, Anna còn có một tài khoản instagram tiếng anh, gọi là @japan_minimalist. Bạn có thể ghé thăm hoặc follow tài khoản tiếng anh của bạn ý để theo dõi các bài viết bằng tiếng anh về lối sống tối giản.

 

Kết luận

Sau khi đã tìm hiểu qua một số tài khoản instagram của người Nhật sống tối giản (mình sẽ gọi là “Japanese Minimalist”), mình đưa ra một số kết luận như sau:

1. Japanese Minimalist đều sử dụng instagram như một công cụ để chia sẻ với người theo dõi về cuộc sống tối giản của họ.

2. Đa số các minimalist Nhật đều sử dụng bức ảnh bên trong căn phòng của họ làm chủ đề cho instagram và lối sống tối giản. Họ thường coi căn phòng như một “chốn linh thiêng” để có thể thực hành lối sống tối giản hàng ngày. Có thể nói, những minimalist Nhật này đều có chung một đặc điểm, đó chính là việc họ ưu tiên sống ít đồ đạc, và việc sử dụng instagram và các bức ảnh chụp phòng, đồ vật là một cách đơn giản và hiệu quả nhất để có thể giúp người theo dõi hiểu thế nào là sống tối giản.

3. Một số minimalist Nhật sử dụng instagram để đăng tải các bức ảnh chỉ toàn chữ, và nói về nhiều thứ khác nhau xoay quanh chủ đề tối giản. Mình cũng không rõ lí do vì sao họ quyết định chỉ up ảnh toàn chữ, có thể là nó giúp người theo dõi dễ đọc hơn, hoặc cũng có thể… họ lười chụp ảnh (chắc không phải đâu). Mục tiêu của họ có lẽ là mong muốn được truyền tải về chủ nghĩa tối giản một cách sâu hơn, liên quan đến giá trị phi vật chất, chứ không chỉ nằm ở mặt vật chất.

4. Số lượng người follow Instagram của các minimalist Nhật thường là khoảng 20 – 40 nghìn. Theo ý kiến của mình, lối sống tối giản tuy bắt đầu từ Nhật (hình như thế?), nhưng không phải người Nhật nào cũng biết đến từ “minimalism, minimalist”, vì thế, mức độ ảnh hưởng (influence) của các minimalist instagramer thường không quá lớn, nếu so với những tài khoản instagram của các bà mẹ chuyên nấu cơm up ảnh hay các instagramer có chung chủ đề về lifestyle nhưng thiên về việc dọn dẹp không (organizing).

Ngoài ra, mình cũng có phát hiện ra một nhóm minimalist Nhật, mà mình gọi họ là những người tối giản về mặt tiền nong. Lấy ví dụ cụ thể là tài khoản @limbear_

 

Bác Limbear này là một minimalist đồng thời là chuyên gia tư vấn tài chính và cuộc sống gia đình. Những bức ảnh của Limbear đều có cả ảnh lẫn chữ, cụ thể là chữ ở trên và dưới, còn ảnh chen vào giữa. Nội dung của các bức ảnh chủ yếu xoay quanh cách đơn giản hóa cuộc sống, cụ thể là ở mặt vật chất và tài chính.

Tóm lại, Minimalist Nhật sử dụng instagram như thế nào?

Họ lấy căn phòng của chính họ làm chủ đề cho lối sống tối giản và share trên instagram. Một số thì chia sẻ bằng chữ, với mong muốn truyền tải đến người đọc một cách sâu sắc hơn.