Dạo gần đây mình đọc khá nhiều sách. Đủ các thể loại sách như sách tiếng Anh, tiếng Việt, tiếng Nhật, Self-help, Lifestyle rồi cả tiểu thuyết. Trung bình mỗi ngày mình dành ít nhất khoảng 1 tiếng cho việc đọc sách.

Thế rồi hôm trước khi đang quay phân cảnh đọc sách cho vlog mới, mình chợt nhớ ra câu chuyện về “tư thế đọc sách” mà mình và chị Yanimia từng trao đổi cách đây một thời gian. Đó là một chủ đề khá hay, vì thế mình muốn dành chút thời gian để chia sẻ với các bạn về tư thế đọc sách của mình, và nó có mối liên hệ gì đến tâm trạng đọc sách hay là thể loại sách mà mình đọc lúc đó.

Tư thế đứng đọc sách

Trong 2 tuần trở lại đây thì ngày nào mình cũng dành ít nhất 25 phút đứng đọc sách. Tủ quần áo trong phòng mình có kệ mà thông thường người ta hay đặt đồ trang trí lên đó, hoặc biến thành một kệ sách. Nhưng mình thì luôn để trống tất cả các kệ (trừ kệ dưới cùng đặt cái tạ và thú nhồi bông cho chó chơi), còn kệ trên cùng thì ngang ngực mình, phù hợp để có thể biến nó thành một cái bàn cao, để có thể đứng và làm một việc gì đó ở đây. Nghiên cứu khoa học cũng đã chỉ ra rằng đứng làm việc sẽ tốt cho sức khoẻ cũng như cải thiện hiệu quả và năng suất làm việc. Và điều này cũng có thể áp dụng cho việc đọc sách.

Sau đây mình muốn chỉ ra một số lợi ích cũng như mặt hạn chế khi đứng và đọc sách, từ chính cảm nhận của bản thân:

Lợi ích

• Tập trung hơn. Mình cảm nhận được khá rõ điều này bởi lúc đứng mình luôn chỉ tập trung vào việc đọc sách mà không bị phân tâm, còn khi ngồi đọc thì có thể là do tư thế thoải mái cộng với sự hiện diện của các đồ vật xung quanh dễ gây phân tán tư tưởng, làm xao nhãng việc đọc sách.
• Không bị buồn ngủ. Cái này thì khá là hiển nhiên rồi. Còn ai đứng mà vẫn buồn ngủ thì chắc chắn là có dấu hiệu thiếu ngủ trầm trọng.
• Tập thể dục. Đặc biệt mình thường xuyên nhún chân lên xuống để tập bắp chân sau. Có lúc hứng lên thì squat vài cái (4-5 cái thôi) rồi lại trở về vị trí cũ để tiếp tục đọc.

Hạn chế

• Chỉ đứng đọc được trong một thời gian nhất định. Đứng lâu quá cũng mỏi, nên thông thường mình sẽ đứng đọc trong khoảng 15-25 phút. Mình sử dụng ứng dụng theo dõi thời gian và đến khi hết giờ thì nghỉ giải lao hoặc đi lại một chút trước khi tiếp tục đọc hoặc làm việc khác.
• Chỉ sử dụng được kindle hoặc ipad để đọc sách (lí do cá nhân). Góc kệ đó hơi khuất ánh sáng nên mình hạn chế đọc sách giấy, thay vào đó mình hay sử dụng kindle. Một chiếc kindle nhẹ vỏn vẹn chưa đầy 400g nên có thể dễ dàng cầm trên tay mà không lo bị mỏi.

Nhìn chung thì mình thấy việc đứng đọc sách này khá là hay, và cũng tốt cho cơ thể nữa.  Ngồi nhiều quá cũng không tốt mà. Lúc nào chán đứng ở góc kệ tủ thì mình ra gần cửa sổ đứng dựa một bên lưng vào tường để đọc sách cho nó thay đổi không khí.

Tư thế vừa đi lại vừa đọc sách

Không chỉ đứng mà đôi khi mình còn vừa đi đi lại lại trong phòng khi đang đọc sách. Thường thì mình hay kết hợp 2 tư thế đứng và đi lại trong cùng một thời điểm, và sẽ chuyển từ tư thế đứng sang trạng thái đi lại khi:

• Trạng thái 1: khi cảm thấy đoạn vừa đọc xong hơi khó hiểu, mình có xu hướng rời khỏi vị trí cũ (bất kể cả khi đứng hay là ngồi), đi lại trong phòng, đồng thời đọc và ngẫm nghĩ lại đoạn viết đó.
• Trạng thái 2: khi muốn ghi nhớ ngay đoạn vừa mới đọc xong, mình sẽ đi lại trong phòng, nhớ lại những ý chính vừa mới đọc và nói ra. Bằng việc vừa đi lại, vừa sử dụng chân tay lẫn miệng và các cơ mặt thì não bộ sẽ được kích thích giúp việc ghi nhớ trở nên dễ dàng hơn.

Tư thế vắt chéo chân vừa uống trà vừa đọc sách 

Mình gọi đây là tư thế “vắt chân sang chảnh”. Trong phòng mình có một chiếc bàn cafe tròn đặt cạnh một ô cửa sổ, và mình thường ngồi ở đây mỗi khi muốn uống trà, bởi góc ngồi này đem lại cảm giác giống như là đang ngồi ở cafe vậy. Mình đặt ghế ngồi ở bên cạnh tủ sách để tiện tay với tới, đồng thời sắp xếp đặt các thể loại sách nhiều tranh ảnh như sách nấu ăn, sách về lối sống, dọn dẹp nhà cửa ở phía gần bàn tròn. Như vậy, mỗi khi ngồi xuống đây để uống trà hay chỉ đơn thuần là thư giãn thì mình có thể lấy một hay hai cuốn sách để đọc. Vì muốn thư giãn nên mình ít khi ngồi đây để đọc những cuốn sách khiến bản thân phải suy nghĩ và căng mắt ra đọc, như cuốn 12 Rules of Life của Jordan B. Peterson chẳng hạn.

Tư thế ngồi trên bàn học, đọc một cách nghiêm túc

Bên cạnh việc đứng đọc, đây cũng là một tư thế phổ biến mỗi khi mình đọc sách. Hai cánh tay sẽ đặt lên mặt bàn và ngồi đọc sách như thể là đang học một môn nào đó. Đôi khi mình sẽ đặt cả khuỷu tay lên mặt bàn, cánh tay đặt song song với ngực và đặt sách ngang mắt, sao cho bản thân sẽ không phải cúi đầu xuống để đọc.

Có 2 loại sách mà mình thường xuyên đọc khi ngồi trên bàn học, thứ nhất là sách chuyên ngành, bởi không chỉ đọc mà mình cần phải memo ra vở hoặc ra máy tính nữa, nên việc ngồi trên bàn học với các dụng cụ học tập khác là cần thiết. Thể loại sách thứ 2 là sách giấy to và nặng. Thật khó để có thể cầm những cuốn đó bằng một tay và đi lại trong phòng như khi đang đọc sách kindle. Với tư thế đọc này thì mình có thể đọc liền tù tì 1 tiếng hoặc hơn thế, nhưng trái lại thì cơ thể sẽ cảm thấy mệt mỏi hơn, đau lưng hơn so với việc đứng đọc sách.

Tư thế nằm hoặc ngồi đọc trên giường

Việc nằm đọc sách trên giường có lẽ sẽ rất phù hợp với các thể loại như truyện tranh (manga) hay truyện ngôn tình. Nhắc đến manga là mình luôn hình dung đến hình ảnh một đứa trẻ nằm úp trên giường và đang đọc cuốn Naruto (chính mình hồi bé), còn nhắc đến truyện ngôn tình thì mình sẽ hình dung đến một bạn nam/nữ đọc đến đoạn sến sẩm thì sẽ lấy gối ôm chặt, lăn đi lăn lại rồi cười khúc khích. Tất nhiên, mình của hiện tại đều không thuộc 2 trường hợp này.

Mình chỉ đọc sách trên giường khi ngày hôm đó mình chưa hoàn thành thói quen đọc ít nhất 1 trang sách. Sẽ có những hôm mình dậy sớm bận đi học cả ngày, về nhà thì cảm thấy mệt mỏi và lười ngồi đọc sách, những lúc như vậy mình sẽ sử dụng phương án cuối cùng, chính là đọc sách trước khi ngủ, tức là “bay” lên giường và chỉ cần đọc 1 trang rồi nhắm mắt ngủ luôn. Tất nhiên là nếu có hứng đọc thì mình vẫn hoàn toàn có thể đọc tiếp đến khi nào mắt díu lại thì thôi. Cũng có vài trường hợp ngoại lệ như có hôm mình mua sách về và muốn đọc ngay nhưng đã tối rồi nên mình mang lên giường để đọc, hoặc cũng có những lúc đứng đọc nhiều mỏi quá nên nằm úp xuống giường đọc trong khoảng 2-3 phút rồi lại đứng dậy.

Thế còn khi ngồi ở cafe?

Ngoài việc đọc sách ở nhà thì mình cũng hay đọc sách ở các quán cafe nữa. Tuỳ vào thể loại sách mà tư thế đọc của mình cũng thay đổi, nhưng vì ở ngoài cafe nên tư thế đọc cũng sẽ bị hạn chế, chủ yếu là ngồi vắt chân đọc kiểu sang chảnh, hoặc là đặt sách và 2 tay lên bàn đọc như đang ngồi học.

Hãy thử thay đổi tư thế đọc sách

Việc thay đổi tư thế đọc tuỳ thuộc vào nội dung, thể loại sách, hay là tâm trạng của bản thân phần nào sẽ giúp bạn cảm thấy hứng thú hơn chuyện đọc sách. Hãy bắt đầu bằng việc theo dõi xem bản thân đang đọc sách với tư thế nào, thể loại sách đó là gì, và thử thay đổi tư thế một chút để xem liệu tư thế mới có giúp việc đọc sách trở nên hiệu quả hơn không.

Cuối cùng, mình xin trích một câu văn trong cuốn sách “Tôi tự học” của tác giả Thu Giang – Nguyễn Duy Cần về chuyện đọc sách

Cần có một tâm thế và tư thế đọc sách đúng: nên dành cho mình thời gian đọc sách trong yên lặng và cô tịch, tránh vừa đọc vừa nói chuyện, vừa đọc vừa ăn hoặc đọc thoáng qua một trang rồi trả lời điện thoại.

Stay focused, be present

Kira

P/S: vlog mới có đoạn quay các tư thế đọc sách của mình

Tư liệu tham khảo

https://today.tamu.edu/2016/05/25/boosting-productivity-at-work-may-be-simple-stand-up/

https://www.healthline.com/health-news/debate-over-standing-vs-sitting-at-your-desk#3